Koruma: 

“Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesi” işlemidir. 

Amaç olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır. 

Kazaya müdahale ederken ilk yardımın birinci adımı kazazedenin ve kendi güvenliğinizin sağlanmasıdır. 

Kazaya müdahale eden kişi kaza yerinde güvenliği sağlamak için gerekli işaretlemeyi yapmalı ve arabasını kaza yerinden uzağa güvenli bir yere park etmelidir. 

Uyarı: 

Kaza yapan aracın hemen arkasına araç park edilmez. 

Kaza yerinde akan trafiği kontrol etmekte kaza yerinde alınacak ilk yardım önlemlerinden değildir.

----- 

Bildirme: 

İlk yardım yapan kişinin sorumluluklarından biride yaralının bir an önce sağlık kuruluşuna ulaşmasını sağlamaktır. Bunun için koruma önlemleri alındıktan sonra acilen 112 acil servisi aranmalı sırası ile; 

I –   Kaza yerinin açık ve net adresi bildirilmeli, 

II –  Yaralıların genel durumları ve sayılarını bildirilmeli, 

III – Çağrıyı yapan kişi kimlik bilgilerini ve telefon numarasını vermelidir. 

Mesaj kısa, öz ve anlaşılır olmalıdır.

-----

Kurtarma:

Olay yerinde hasta/yaralılara yapılan ilk müdahaledir.

Müdahale hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. 

Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. 

Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta yada yaralıya dokunulmamalı veya kımıldatılmamalıdır.

Yaralıya müdahale etmeden önce kaza yapan araçta yanma veya devrilme tehlikesinin olup olmadığına dikkat edilmeli, yangın tehlikesine karşı aracın kontağı kapatılarak motor durdurulmalı, eğer devrilme tehlikesi varsa araç sabitlenmeli, kayma tehlikesine karşı el freni çekilmeli, araç LPG'li ise tüpün vanası kapatılmalı ve sonra yaralıya müdahale edilmelidir.  

Eğer kaza yapan aracın motorunda yangın başlarsa kaput açılmadan yangın söndürücü ile motor ön ve alt kısmına püskürtülmeli daha sonra kaput açılmalıdır. 

Yangın söndürücü sürücünün hemen yanında yani ulaşabileceği en kolay yerde bulundurulmalıdır. 

Yaralıyı araçtan dışarı çıkarırken dikkat edilmesi gereken diğer en önemli şey kazazedede yeni bir yaralanma meydana gelmemesidir.

Eğer acil bir durum yoksa ve yaralı nefes alıyorsa kesinlikle araçtan çıkartılmamalıdır.

Eğer solunum durması veya acil bir durum söz konusu ise yaralı araçtan baş-boyun-gövde hizasının bozulmaması için mümkünse 3 kişi ile dikkatlice çıkarılmalı ve taşınmalıdır.

3 kişinin bulunamadığı ve yangın tehlikesi, patlama tehlikesi ve solunum durması gibi yaralının araçtan tek kişi ile çıkarılması gereken acil durumlarda ise Rentek manevrası tercih edilmedir.

Rentek manevrası uygulama basamakları: 

1-Kaza ortamı değerlendirilerek olay yeri güvenlik önlemleri alınır. 

2-Hasta ya da yaralının bilinci kontrol edilir, bilinç yok ise 1-1-2 aranır. 

3-Hasta ya da yaralının solunumu değerlendirilir (Solunum yok ise hasta ya da yaralının araçtan çıkarılmasına karar verilir.) 

4-Hasta ya da yaralının ayaklarının pedallara sıkışıp sıkışmadığı kontrol edilir. 

5-Emniyet kemeri bağlı ise açılır. 

6-Hasta ya da yaralının karşı taraftaki eli kemer ya da giysilerine sıkıştırılır. 

7-Hasta ya da yaralıya yan tarafından yaklaşılarak,  bir eliyle hasta ya da yaralının yakın taraftaki kolu bilekten kavranır, diğer elle çenesi tutularak boynu desteklenir. 

8-Baş - boyun - gövde hizası bozulmadan tek hareketle araçtan dışarı çıkarılır 

9-Hasta ya da yaralı yavaşça yere veya sedyeye yerleştirilir.

Hayat kurtarma zinciri nedir?

Hayat kurtarma zinciri 4 halkadan oluşur. İlk iki halka sadece ilk yardımcı tarafından uygulanır. Diğer halkalar ileri yaşam desteğine aittir.

1.Halka - Sağlık kuruluşuna haber verilmesidir.

2.Halka - Olay yerinde temel yaşam desteği yapılmasıdır.

3.Halka - Ambülâns ekiplerince müdahale yapılması

4.Halka - Hastane acil servislerinde müdahale yapılmasıdır.

İlk yardımcıda bulunması gereken özellikler: 

I-  Sakin ve tedbirli olmak, 

II- Soğukkanlılığını korumak, 

III-Emin olmadığı uygulamalardan kaçınmaktır.

İlk yardım çantası: 

Kazalarda ilk yardımda kullanılmak üzere, motorlu bisiklet, motosiklet ve iş makinesi dışındaki tüm motorlu araçlarda bulundurulması zorunludur. 

İlk yardım çantasında bulundurulması gereken malzemelerin miktarı aracın tipi ve içinde bulunacak kişi sayısına bağlıdır. 

İlk yardım çantasında, ilk yardım malzemesi olarak sadece; Üçgen sargı bezi, gazlı bez, bunları kesmek için makas, sabitlemek için çengelli iğne, vs… bulunur. 

Uyarı: 

Kullanılması sakıncalı olabileceğinden ilk yardım çantasında tentürdiyot, oksijenli su, merhem, pamuk, serum, kâğıt mendil bulundurulmaz.

Aşağıdaki SORU BANKASI butonunu tıklayarak bu konu ile çıkmış soruları çözebilirsiniz.