Araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakaları vermekle yükümlüdür.

Trafik suçlarında tutanak düzenlenmesi Emniyet Genel Müdürlüğünün sorumlukları arasındadır.

Emniyet genel müdürlüğünün yetki alanı dışındaki yerlerde, trafiğin düzenlenmesi ve denetlenmesinde Jandarma Genel Komutanlığı görevlidir.

Uyarı:

Motorlu taşıtlar sürücü kursunu bitiren ve kurs sonunda yapılan sınavda başarılı olan öğrenciye taşıt sürücü sertifikası verilir. Sertifikanın sürücü belgesine dönüştürülmesi  işlemi artık trafik tescilden alınarak Nüfus İdaresine devredilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı  

Motorlu taşıt sü­rücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucunda sertifika vermek, 

Trafik genel eğitim plânını hazırlayıp uygulamak,

Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma, açılma, eğitim, denetim ve çalışma esasları belirlemek, 

Milli Eğitim Bakanlığının görevidir.

Sonuç;

Eğitim ile ilgili her türlü çalışmadan Milli Eğitim Bakanlığı sorumludur.

Ulaştırma – Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

Tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak, muayene istasyonlarını denetlemektir.

Ayrıca araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve denetlemek Karayolları Genel Müdürlüğü Ulaştırma Bakanlığı bünyesine alınmıştır.

Karayolları Genel Müdürlüğü 

Karayollarındaki işaretleme standartlarını tespit ve kontrol etmekle,

Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu karayollarında düzenleme ve işaretleri yaparak gerekli önlemleri almakla,

Karayollarındaki hız sınırlarını belirleyip işaretlemekle görevlidir.

Sonuç;

Belediye sınırları dışında kalan (Yerleşim yerleri dışı) Karayolu üzerinde yapılan her türlü çalışmadan Karayolları Genel Müdürlüğü sorumludur.

Uyarı :

Belediye sınırı içinde (yerleşim yerleri içinde) karayollarını etkileyecek yapım çalışmalarından belediye başkanlığı sorumludur.

Belediye Trafik Birimleri

Sorumlu olduğu yolun yapısını, trafik düzeninin güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak,

Yol ve kavşak düzenlemeleri ile gerekli işaretlemeleri yapmak,

Açık ve kapalı park yerleri, alt ve üst geçitleri yapmak, yaptırmak, işletmek veya işletmesine izin vermek,

Taşıt yollarında trafiği tehlikeye düşüren engelleri, gece veya gündüze göre kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek ve ortadan kaldırmak,

Karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, aldırmak,

Çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak ve yapılmasını sağlamak ile görevli ve yükümlüdür.

Sağlık Bakanlığı  

Uyuşturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içkilerin kandaki miktarlarının tespit usulleri ve muayene şartlarını belirleyen yönetmelik sağlık bakanlığının görüşüne uygun olarak hazırlanır.

Ayrıca kara yollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili

İlk ve acil yardım hizmetlerini planlamak ve uygu­lamakla görevlidir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Trafikte seyreden taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinden ve etkilerinden, canlıları ve çevreyi korumak amacıyla kirleticilerin azaltılmasını sağlamak ve ölçümler yaparak kontrol etmek.

Karayolları Trafik Kanunu  

Kara yolunda can ve mal güvenliği yönünden; trafik düzenini sağlanması ve alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla çıkarılan kanundur.

Karayolları Trafik Kanunu’na göre Dış İşleri Bakanlığının ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın trafikle ilgili görev ve yetkisi yoktur.

Karayolu Güvenlik Kurulu  

Başbakanın başkanlığın da, karayolu güvenliği konusunda hedefleri belirlemek, uygulamak amacıyla oluşturulan kuruldur.

TANIMLAR:

Trafik :

Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.

Karayolu :

Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.

Uyarı :

Araçlar karayolu unsurlarından değildir.

Sürücü :

Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir.

Şoför :

Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.

Örnek : Taksi dolmuşu

Asgari Hız : 

Şehirler arası kara yolları ile otoyollarda araçların seyretmelerine izin verilen en alt hız sınırına denir.

Azami Hız :

Şehirler arası kara yolları ile otoyollarda araçların seyretmelerine izin verilen en yüksek hız sınırına denir.

Kavşak :

İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesiyle oluşan ortak alandır.

Geçiş Hakkı :

Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır.

Geçiş Üstünlüğü :

Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalarıdır. (Ambulans, İtfaiye, vs..)

Taşıt Yolu (Kaplama) :

Karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısmıdır. 

2 ve 3 numaralı kısımlar taşıt yolunu ifade eder.

Şerit :

Taşıtların bir dizi halinde güvenli seyredebilmeleri için taşıt yolunun çizgilerle ayrılmış bölümüdür.

Banket :

Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, yayaların ve hayvanların kullanabileceği, zorunlu hallerde araçların faydalanabileceği kısımdır.

1 ve 4 numaralı kısımlar banketi ifade eder.

Tek Yönlü Karayolu :

Taşıt yolunun yalnız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

(Oklar aynı yönde ise yol tek yönlüdür)

İki Yönlü Karayolu :

Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

(Oklar farklı yönde ise yol iki yönlüdür.)

Bölünmüş Karayolu :

Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen kara yoludur.

Yan yana iki devamlı çizgi (Kesiksiz paralel iki çizgi) yolun bölünmüş olduğunu gösterir.

1 ve 2 numaralı araçlar, 3 ve 4 numaralı araçların bulunduğu şeride, 3 ve 4 numaralı araçlarda, 1 ve 2 numaranın bulunduğu şeride geçemezler.

Anayol :

Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.

Şekildeki araç anayoldadır.

(Bulunduğu yoldaki levhadan anlaşılır.)

Tali Yol :

Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur.

Tali yoldaki araçlar kavşağa geldikleri zaman hızlarını azaltıp, kavşağı kontrol etmeli ve eğer uygunsa yola devam etmelidir ama anayoldan geçen araç varsa ona yol vermek zorundadırlar. İlk geçiş hakkı anayoldaki araçlarındır.

Yol ver levhası bulunduğundan 2 numaralı araç tali yoldadır dolayısıyla 1 numaralı araç anayolda bulunmaktadır. İlk geçiş hakkı anayolda olan 1 numaralı aracındır.

Geçiş Yolu :

Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan yolun, karayoluna bağlanan ve karayolu sınır çizgisi içinde kalan kısmıdır.

Bağlantı Yolu :

Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve tek yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır. 

Bağlantı yollarında geri gitmek, durmak ve duraklamak yasaktır.

Üst Geçit :

Karayolunun diğer bir karayolu veya demiryolunu üstten geçmesini sağlayan yapıdır.

Hemzemin Geçit: 

Kara yolu ile demir yolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlere denir.

Yaya Geçidi : 

Taşıt yolunda, yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak için, trafik işaretleri ile belirlenmiş alana denir.

I ve II yaya geçididir. Ama III değildir.

Gabari :

Araçların yüklü veya yüksüz olarak kara yolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir. 

Sınırlı yükseklik gabarisi:

Yüksekliği 4,80 metreyi geçen araçlar giremeyeceğini belirtir.

Araçlar yüklenirken gabarinin aşılması yasaktır.

Tehlikeli Eğim :

Araçların emniyetli seyrine devam edebilmesi için vites küçültmeyi gerektiren uzunluk veya açıdaki yol eğimidir.

Araç :

Karayollarında kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.

Taşıt :

Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır.

Otomobil :

Yapısı itibariyle, sürücü dâhil en çok 9 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu taşıta denir.

Minibüs :

Yapısı itibariyle sürücüsünden başka 10 ila 16 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş olan motorlu taşıta denir.

Otobüs :

Yolcu taşımacılı­ğında kullanılan ve sürücüsü dâhil dokuz­dan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır.

Uyarı:

Sürücüsü dâhil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.

Çekici :

Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu taşıttır.

Kamyon :

Azami yük ağırlığı 3,5 tondan fazla olup, yük taşımak amacıyla imal edilmiş araçtır.

Motosiklet :

2 veya 3 tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır.

Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan 3 tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.

Motorlu Bisiklet :

Silindir hacmi 50 santimetre küpü geçmeyen, içten patlamalı motorla donatılmış ve imal hızı saatte 50 km. den az olan bisiklettir.

Kamp Taşıtı :

Yük taşınmacılığında kullanılmayan; iç dizaynı tatil yapmaya uygun teçhizat ile donatıl­mış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıya­bilen motorlu taşıta denir.

Taşıt Katarı:

Kara yollarında bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış en çok iki rö­morktan oluşan taşıtlara denir.

Özel Amaçlı Taşıt :

Özel amaçla, insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye, cankurtaran, cenaze, radyo, sinema, televizyon, kütüphane, araştırma araçları gibi özel işlerde kullanılan motorlu taşıttır.

Trafikten Men :

Trafik zabıtası veya yetkililerce kanunda ve yönetmelikte belirtilen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belirli bir yere çekilerek trafikten alı konulmasıdır.

Taşıma Sınırı (Kapasite) :

Bir aracın güvenle taşıyabileceği, en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısıdır.

Azami Ağırlık :

Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığıdır.

Yüksüz Ağırlık :

Üzerinde insan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu olan bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte ağırlığıdır.

Azami Dingil Ağırlığı :

Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığıdır.

Aşağıdaki SORU BANKASI butonunu tıklayarak bu konu ile çıkmış soruları çözebilirsiniz.